Samen aan de slag voor Bavel: een jaar onderweg

Ruim een jaar geleden (25 januari 2024) zag de Gebiedsvisie Bavel 2040 na een intensieve samenwerking tussen betrokken vrijwilligers uit Bavel en de gemeente Breda het licht. In vijf themagroepen kwamen deelnemers sinds de zomer van 2022 elke maand bijeen. Een integraal team coördineerde het traject en voegde alle input samen. Andere Bavelnaren dachten mee tijdens verschillende informatiemomenten. Dankzij deze wisselwerking kwam een integrale visie tot stand, die antwoord geeft op de grote opgaven waarvoor Bavel en gemeente Breda zich gesteld zien. Hoog tijd om samen met wethouder Eddie Förster en dorpsraad voorzitter Arnoud Klep terug te kijken wat er het afgelopen jaar is gebeurd. 

Grote opgaven

“Bavel is een geweldig dorp om te wonen: een fraaie landelijke ligging, aangenaam dorps karakter en de voorzieningen van de grote stad om de hoek”, steekt Arnoud van wal. “Tegelijkertijd spelen er een aantal grote opgaven. In en rond Bavel zijn nieuwe woon- en werkgebieden gepland. Die dragen bij aan de grote behoefte aan woningen en bedrijvenlocaties maar gaan ook impact hebben op het dorp en vragen om een zorgvuldige inpassing. De leefomgeving moet aangepast worden aan klimaatverandering en er zijn maatregelen nodig om de biodiversiteit en kwaliteit van natuur te verhogen. En vanuit het dorp is behoefte aan meer mogelijkheden om elkaar te ontmoeten en te recreëren in het buitengebied”

“Dat zijn allemaal opgaven die niet op zichzelf staan en in onderlinge samenhang bekeken moeten worden”, vult Eddie Förster aan. “En dat doen we in de Gebiedsvisie Bavel 2040! In 2040 is Bavel als aantrekkelijk dorp verder ontwikkeld en de leefbaarheid verbeterd. Bavel levert een waardevolle bijdrage aan de woon- en leefomgeving in Breda en andersom”. 

Boordevol energie

Arnoud, het dorp en de gemeente zijn nu een jaar samen het werk. Hoe kijk je terug op het afgelopen jaar? “Ik ben erg blij en trots op het feit dat we met elkaar de Gebiedsvisie Bavel hebben gemaakt. Het document is een anker dat ons houvast geeft bij het uitvoeren van de verschillende projecten voor de toekomst van ons dorp”. 

Eddie, toen jij begon als wethouder was een van je eerste grote momenten het presenteren van de Gebiedsvisie Bavel. Je hebt er daarvoor als raadslid natuurlijk wel een hoop over meegekregen. Hoe kijk jij terug op het afgelopen jaar? “Met een heel erg goed gevoel! Wat mij vooral opvalt is de enorme hoeveelheid energie die er in Bavel zit. Hoe goed mensen weten wat er moet gebeuren om het dorp leefbaar te houden. Echt geweldig om te zien hoeveel mensen iedere keer weer op de been komen en meedenken over de toekomst van hun dorp”. 

“Voordat we echt van start zijn gegaan in de themagroepen, moest er achter de schermen eerst nog wel wat gebeuren”, vertelt Arnoud. “Mensen hebben daar niet altijd zicht op, maar dat zijn wel allemaal belangrijke dingen die goed geregeld moeten zijn. Je moet dan denken aan het optuigen en bemensen van de themagroepen en klankbordgroepen. Het maken van werkafspraken met de gemeente en voor de gemeente het regelen van budgetten en samenstellen van projectgroepen enzovoorts”.

Eddie Förster vult aan: “Het is super dat we in Bavel alles samen met elkaar in een proces van in co creatie doen. Maar processen duren vaak lang en dat zijn mensen niet altijd gewend. De Omgevingsvisie gaat tot 2040. En ook de Gebiedsvisie Bavel tot 2040. Dat zijn echt vergezichten! Daar komt nog eens bij dat de we in een ingewikkelde tijd leven. We hebben te maken met zaken bijvoorbeeld als financiën en rechterlijke uitspraken over stikstof. De kunst is om met elkaar de positieve energie die er nu in Bavel is vast te houden”.

Vijf speerpunten

In de Gebiedsvisie Bavel benoemden het dorp samen met de gemeente Breda vijf speerpunten voor Bavel in 2040: de groenblauwe mantel rondom het dorp, een levendig dorpshart voor ontmoeten en speciaalzaken, woningbouw waarbij we kwaliteiten van dorps wonen behouden, een nieuw bedrijventerrein met meerwaarde en gezonde en duurzame mobiliteit. Hoe staat er daar nu mee?

Groen en water

“Voor het thema van de groenblauwe mantel rond het dorp hebben we het afgelopen jaar veel onderzoek gedaan”, vervolgt Arnoud. “We hebben kansrijke plekken voor vergroening in kaart gebracht, zowel binnen als buiten het dorp. En er is een landschapsvisie opgesteld waarbij  de oude beekdalen rond het dorp leidend zijn geweest zodat deze net als de Gilzerwouwerbeek weer zichtbaar worden rond het dorp. Wat dat betreft staan de neuzen allemaal dezelfde kant op”.

Voorzieningen groeien mee

Een van de belangrijkste kernmerken van Bavel is het levendige dorpshart met alle denkbare voorzieningen. “Cruciaal en onmisbaar voor het dorp”, zegt Eddie. “Want het gaat  niet alleen om huizen bouwen. Natuurlijk doen we dat. Voor de ouderen, jongeren en gezinnen van Bavel. Dat is echt heel belangrijk voor de identiteit van het dorp. Maar we moeten er ook voor zorgen dat de voorzieningen voor morgen meegroeien. Het dorp gaat immers groeien. 

Wonen voor alle Bavelnaren

Wat dat dorps wonen betreft zijn het afgelopen jaar de eerste fundamenten gelegd. Arnoud Klep hierover: “Binnenkort start de verkoop van de woningen aan het Kluishof. Een mooi project met een mix van woningen voor alle doelgroepen, zoals senioren, jongeren en gezinnen met kinderen. Mooi om te zien ook hoe dit nieuwe stukje Bavel ingepast wordt in de omgeving, naast de snelweg. En dat het een dorps karakter heeft. Dat kan een prima blauwdruk zijn voor andere woningbouwprojecten, zoals de Vennekes en Roosberg”. Eddie Forster vult aan: het is cruciaal voor de sociale cohesie en het behoud van het dorpse karakter dat er betaalbare woningen worden gebouwd juist voor de eigen inwoners van Bavel. Mooi dat we daar stappen in kunnen zetten.

Werken

Naast wonen wordt er natuurlijk ook hard gewerkt in Bavel. De verkenning naar een bedrijventerrein aan de oostkant van het dorp is ook een van de thema’s uit de Gebiedsvisie. “En dat is echt nodig”, vertelt Eddie. “We krijgen als gemeente zoveel ondernemers   die bedrijfsruimte zoeken. Ook uit Bavel zelfs trouwens. En bedrijvigheid is nu eenmaal essentieel voor de economie. En ik begrijp heus wel dat niet iedereen in het dorp staat de springen om een nieuwe werklocatie. Maar aan de andere kant zie ik ook dat Bavel hier serieus haar verantwoordelijkheid in pakt, en dat waardeer ik enorm”.

“In de Bredase Omgevingsvisie staat Bavel inderdaad beschreven als zoekgebied voor werklocaties”, vult Arnoud aan. “De Gebiedsvisie Bavel is wat ons betreft een samenhangend verhaal. Met zoet en zuur. Onder aan de streep committeren wij ons als Dorpsraad aan het  totaalplaatje dat de Gebiedsvisie schetst. Rondom het werkterrein hebben we In de gebiedsvisie afspraken gemaakt over de milieucategorieën, de verkeersafwikkeling, de groene inpassing van zo’n werklocatie en dat er bijvoorbeeld geen grote reclameborden of lichtmasten komen. En ook op welke manier ondernemers uit Bavel hier een plek kunnen krijgen”. 

Mobiliteit

En dan het verkeer. Dat is een moeilijk onderwerp. “De afspraak is dat de netto druk en de overlast van het verkeer met alle plannen voor het dorp niet toeneemt”, aldus Arnoud. “Begin daar maar eens aan als er honderden nieuwe woningen gebouwd worden in het dorp. Het zal op de ene plek drukker worden qua verkeer, maar dan zal op andere plaatsen in het dorp de verkeersdruk echt naar beneden moeten. Geen eenvoudige rekensom. En het vraagt politieke moed en lef. Er is natuurlijk wel laaghangend fruit, zoals bijvoorbeeld een vrachtwagenverbod voor de Lange Bunder”.

Eddie Förster  is het daar mee eens: “Mobiliteit en parkeren zijn altijd spannende onderwerpen, in heel Breda, in heel Nederland zelfs. En ja het toevoegen van woningen doet iets met het verkeer in en rond het dorp.  Ik vind het echter ook logisch dat je in een dorp als Bavel gewoon de mogelijkheid hebt om twee auto’s voor de deur te hebben. 

Hoe nu verder?

De speerpunten liggen vast. We weten wat we in 2040 bereikt willen hebben. Maar als we nu eens wat dichter bij huis blijven en een jaar vooruit kijken? 

Arnoud: “Ik hoop dat we over een jaar duidelijkheid hebben over de woningbouwprojecten voor Vennekes en de Roosberg. En dat we op het gebied van mobiliteit en infrastructuur de eerste stappen gezet hebben, zoals bijvoorbeeld een vrachtwagenverbod voor Lange Bunder en de ontsluiting van het sportpark.”  De pleinen in Bavel zijn ook zo’n onderwerp: “Het Jack van Gilsplein en het Kerkplein zijn wat mij betreft ook twee mooie voorbeelden waarvan ik hoop dat we komend jaar voortgang gaan boeken”, vervolgt Arnoud. “Dat worden fijne groene verblijfs- en ontmoetingsplekken met kansen voor de Bavelse horeca. En het MFA-dossier loopt uiteraard in 2025 door, de bouwwerkzaamheden aan het Kluishof gaan van start. Allemaal zaken die voor Bavelnaren zichtbaar zijn. Er gebeurt hier echt iets in ons dorp!”

Eddie beaamt dat; “De MFA is echt van groot belang voor Bavel en daar zetten we mooie stappen. Het is superbelangrijk dat de inwoners en ondernemers van Bavel zien dat er iets gebeurt in het dorp. Met de Gebiedsvisie als onderlegger en anker. Dat verdienen de mensen uit Bavel als geen ander. Bavel is niet voor niets de dorpse parel in de stedelijke regio van Breda!”